فارس

باغ عفیف آباد با وسعتی حدود ۱۲۷۰۰۰ متر مربع از زیباترین باغ‌های تاریخی شیراز است. این باغ در دوره صفویه از باغ‌های مهم و گردشگاه پادشاهان بود. در این دوران این باغ توسط شاهان صفوی مورد استفاده قرار می‌گرفته. در زمان قاجاریه، میرزا علی خان قوام الملک این باغ را خریداری و اقدام به نوسازی باغ و درختان کرد و عمارتی زیبا و آراسته در آن بنا نمود. قوام دوم قناتی در نزدیکی باغ را برای آبیاری آن خریداری کرد. در اواخر دوران قاجار این باغ به دست عفیفه خانم، خواهر زاده بانی باغ می‌رسد. وی در این باغ دگرگونی و بهسازی گسترده‌ای پدید آورد و به همین جهت پس از آن این باغ به نام عفیف آباد معروف می‌شود. اما وارثین باغ در زمان پهلوی آن را به فرح پهلوی همسر محمد رضا شاه هدیه می‌دهند. در سال ۱۳۴۰ ارتش در مزایده این باغ را خریداری می‌کند تا اینکه پس از انقلاب اسلامی و به کوشش ارتش جمهوری اسلامی و هم‌زمان با روز ارتش در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۷۰، باغ عفیف آباد به موزه نظامی شماره ۲ کشور مبدل می‌شود.

این باغ یکی از کهن‌ترین باغ‌های شیراز است، از همین رو سادگی دیرینهٔ خود نگهداشته‌است. سردر باغ دارای چهار ستون گچی ساده است و سرستون‌های آن‌ها با الگو گرفتن از سرستون‌های تخت جمشید طراحی شده‌ است. در پیشانی سردر نگاره دو شیر دیده می‌شود به گونه‌ای که گویی در را در میان پنجه‌های خود گرفته‌اند. پس از گذر از در، دالانی که آن را به فضای اصلی باغ پیوند می‌دهد. در سوی دیگر در و بر پیشانی دهلیز آیین تاج‌گذاری یکی از پادشاهان ساسانی به چشم می‌خورد.

ساختمان کاخ دارای دو طبقه است که در آن نزدیک به ۳۰ اتاق تالار وجود دارد. در شمال و جنوب تالار دو بخاری از سنگ مرمر تراشیده شده‌ است. طبقه پایین موزه نظامی شده‌است و در آن آب‌نمای زیبایی ساخته شده و سوی خاوری آن با پنجره‌های رنگین ساخته شده‌ است. این طبقه با سه پلکان به طبقه دوم راه می‌یابد. طبقه دوم راهروی بلندی دارد که در دو سوی آن اتاق‌های تو در تو جای دارد. در مرکز این طبقه تالاری بزرگ و باشکوه وجود دارد. سقف تالار چوبی است و به به نقش‌های گل و بوته، شکارگاه و بزم و شادی آراسته شده‌ است. دورادور دیوارها گچ‌بری و مقرنس‌کاری شده و درها و پنجره‌ها از شیشه‌های ساخته شده‌اند. در این طبقه «موزهٔ عبرت» قرار دارد که دربردارنده اتاق‌های همایش، رخت‌کن، نشیمن، مطالعه، پذیرایی و قمارخانه است.

در پیشانی ساختمان نگاره‌ای از تاجگذاری یکی از پادشاهان ساسانی با کاشی آراسته شده‌ است. در اصلی ساختمان در سمت شمال است که از مسیر پلکان سنگی به تالار سرپوشیده می‌رسد. نمای شرقی عمارت دربرگیرنده ایوانی بزرگ و زیباست که در تمام طول بنا کشیده شده‌ است. نمای غربی آن بسیار ساده است. ایوان جنوبی نیز از دید آذین بندی‌ها همانند ایوان شمالی است. در جلو ایوان بزرگ عمارت چهار ستون بلند ساخته شده‌ است و سقف آن با قطعات چوبی پوشیده شده‌ است. سر ستون‌های ایوان با الهام از نقش‌های تخت جمشید گچ بری شده‌است. همچنین در جلوی ساختمان نیز استخر بزرگی وجود دارد که راه اصلی باغ از جلو آن آغاز می‌شود.

معماری این باغ آمیزه‌ای از ویژگی معماری دوران هخامنشی، ساسانی و قاجاریه است.